آسیب‌شناسی روش‌های تبلیغ دین در فضای مجازی

مقدمه: در جهان امروز که بحران‌های فرهنگی درصدد تهی کردن انسان از معنویت می‌باشند، تبلیغ دین ضروری می باشد.با توجه به پیشرفت تکنولوژی، ابزار و روش‌های جدیدی برای تبلیغ دین وجود دارد لذا شناخت دقیق فضای مجازی و تلاش برای روش های تأثیرگذاری دین در این فضا جهت ارتقای فرهنگ دینی جامعه ضروری می باشد. هدف: با توجه به اینکه فضای مجازی توانسته است مخاطبان زیادی را جذب کند و این فضا می تواند موقعیت مناسبی را برای تأثیرگذاری فرهنگی بر این مخاطبان فراهم کند ولی با وجود تلاش برخی بخشهای فرهنگی در این فضا هنوز شاهد مشکلات فرهنگی در جامعه هستیم،  در ‌این بین آسیب‌شناسی روش‌های تبلیغات دین در فضای مجازی موجب شناخت ریشه‌ها، علل و عوامل آسیب‌ها و ضعف‌هایی می‌گردد که موجب عدم کارایی تبلیغات دینی می‌شوند. روش: در تدوین چارچوب نظری از نظریه عمل بوردیو، نظریات ارتباطات و دیدگاه‌هایی در باب آثار اینترنت استفاده شده است. هم‌چنین در بحث ابعاد و نشانه‌های دین داری از مدل دین‌داری شجاعی زند بهره گرفته شده است. با عنایت به موضوع تحقیق، مناسب‌ترین روش برای انجام‌دادن آن، روش پیمایش است وجامعه آماری تحقیق شامل دختران دبیرستان 13 آبان منطقه 8 تهران است و حجم نمونه این تحقیق طبق فرمول کوکران 175 نفر محاسبه شده است. یافته­ها: نتایج تحقیق بیانگر این است که بین میزان استفاده از روش‌های تبلیغ دین در فضای مجازی با نیازهای کاربر، میزان اعتبار رسانه، معتقد بودن، انجام اعمال اخلاقی، داشتن ظاهر دینی و سرمایه اینترنتی، رابطه معنی‌داری وجود ندارد. هم‌چنین نتایج نشان داد بین میزان استفاده از روش‌های تبلیغ دین در فضای مجازی با میزان استفاده کاربر از فضای مجازی، میزان احساس گمنامی، میزان مشارکت دینی، انجام اعمال عبادی، رعایت احکام دینی و تعظیم شعائر دینی رابطه معنی‌داری وجود دارد. نتیجه­گیری: با توجه به وجود رابطه معنی‌دار بین برخی متغیرها، ابعاد و نشانه‌ها، بایستی برای بالابردن میزان استفاده از روش‌های تبلیغ دین در فضای مجازی، روی این موارد برنامه‌ریزی‌های لازم صورت گیرد تا با پررنگ‌تر شدن هر چه بیشتر حضور دین در بین مردم، مشکلات جامعه کاهش یابد.